Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
11 articles on this Page
--GAIR 0 L'ERPWL,
GAIR 0 L'ERPWL Mr GOL,—Digon tebyg fod digon o drugar- ëad yn narllenwyr y GWLADGABWB i faddeu i mi lam fod yn fyr y tro hwn, gan fy mod wedi bod yn lied ddiwyd yo ddiweddar ar elch tudalenau. Mae fy hoffder at fy ngwlad Lfath fel nas gallaf bjth wadu yr Omer- th. Gan y byddaf yna gyda chwi cyn y delo hyn o linellau o flaen ywlad, mi wn y goddef- wch 1 mi ddweyd fy mod fel arfer yn egwydd- orol a gwyneb agored. Gall ebychiaid difeddwl a dlgymeriad wneud a fynont, fy hoffder ydyw bod yn gartrefol gyda chyfeillion. His gallaf Jat na diolch i'r ychvdlg gyfeillion a feddaf; 9 gy er nad ydynt ond bychan mewn rhifedi, maent yn meddu calonau cywir, meddyliau rhydd, ac eneidiau llawen. Gall y bydd i lywun synu wrth yr ymadrodd, ond nid cymaipt mi wn pe gwybyddent y cyfan. Da genyf ddeall, a gorphwys o dan y ddealltwziaeth, fy mod yn adnabyddus yn Nghymru a'r Amerig. "Asgre lan diogel ei pherchenog."— GWYLLT.
VCWMBWRLA A CHLADDU AR Y V…
VCWMBWRLA A CHLADDU AR Y V SABBOTH. Mr. Gol.-A fyddwch chwi mor garedig a ehaniatai i'r llinellau hyn gael ymddangos yn y GWLADGARWR. Yr ydym yn caeleinpoenu yn yr ardal hon yn fynych lawn gan angladdau ar y Sabboth. Mae mwy o gladdu ar y Sab- bothau ya y lie hwn, na'r un lie arall a wn i am dano. Nid wyf yn dweyd dim yn erbyn daddtt ar y Sabboth, os bydd y corff, fel y dywedir, yn galw am y pridd, pan fyddis wedi methn dyfod o amgylch i'w gladdu ar ddiwrnod arall; ond y mae llawer o drigolion y lie hwn yn ymegnio i gladdu ar y Sabboth. Pan cymer marwolaethau le yn y teuluoedd, y madnt yn oedl claddu y meirw hyd y Sab- both, am y rheswm, medda nhw, fod rhagor yn yr angladdau ar y Sabboth nac sydd ar ddiwrnodau ereill. Digon gwir, y maent yn lluosocaeh o lawer ar y Sabbothau ond gall- wn i feddwl fod eu rheswm yn rhy wan dros gladdu ar y Sabboth, os bydd modd i gladdu at ddiwrnod arall. Ai nid diffyg teimlad da ynom ni fel cymydogion, yw na byddai'r angladdau yn fwy lluosog yn yr wythnos ? Gwelir angladdau yn ami yma ar ddiwrnod gwatth, a dim ond rhyw bump neu chwech yaddynt Ond nid pump neu chwech a welir mewn angladdau ar y Sabboth; end pump a chwech cant; ie, a llawer mwy. Kid dangos teimlad a pharch sydd mewn golwg i gyd gan y Iluaws wrth gyrchu yn nn- teioedd i angladdau ar y Sabbothau. Nage; ond i ddangos eu hunain, a myned i rodiana. Pan oeddwn yn myned tua'r Ysgal Sabbothol dydd Sul, Mawrth 26ain, 1871, canfyddais gyffro a thwrw mawr trwy yr ardal yn gyffred- inol-y, gwragedd a'r plant yn rhedeg mor §yated ag y gallasai eu traed eu carlo, ac yn i fyny y twmpathau ar hyd oohraU yr heolydd; ac wrth weled y fath gyffro, aethym i holi pa beth oedd yn bod, a chefais ar ddeall fod bachgen ieuanc o'r ardal yn cael ei gladdu, yr hwn oedd wedi bod am ychydig amser yn peithyn i'r Gwirfoddolion, a'u bod hwy, yn moWd a'r homJL neithvnolid £ lvgt*sn_m.Yn«l i went. 0 beth sobr fod dyn wedi ei orch- fygu gan angeu yn cael ei arwain i le mor ddlfrifol ag ydyw'r bedd gyda'r fath rwysg a mawredd daearoL Gallasem feddwl mai eisleu rhywbeth a thuedd ynddo i ddifrifoli y meddwl ac i ddwyseiddio ytemlad sydd mewn angladdau, ac aid ffwlbri, fel y gwelwyd yma y Sabboth crybwylledig, i wneud dynion i chwerthin a chellwalr a chxa.doJ«kfs. Vi edlli mi fyned i'r ysgol, deallais fod yr iijm a adroddwyd wrthyfyn wlrionedd, oblegyd yx oedd mwy na haner yr ysgolheig- lon yn eieieu—yn blant, merched, bechgyn, a dynion mewn oed. Clywais fod yr ysgolion ereill yn yr ardal yr un modd. Onid yw hyn yn beth gwarthus fod orefyddwyr, rhai ag qrdd yn proffesu eu bod yn oleuni y byd, ac yn halen y ddaear, yn esgeuluso yr ysgol er myned i r«fiiana gydag angladdaA^paii y byddtj yn,bo8lbI i*r angladdau hyny gymeryd lie cyn y Sabboth. O fy D^jyd ddynion anwyl, gadewch i ni gael codt ain dwylaw fel un gwr yn erbyn y fath arferlad isel, ac yn hytrach na chael bands i chwareu quick step ar ol bod yn angMaddau ein cyteillion, i gael yegolorlon Sabbothol 1 ganu rhai o hen donau Sion. Y ma^ pob dyn ag sydd a'i lygaid yn agored yn CMuod fod peohod yn uehel iawn ei ben yn y lIe hwn,. ond os cymer pethau o'r fatLhya le yn ami. axff ar ei gynydd gyda buandM anysgrifiadwy. Yr ydym yn b&rod iawn i feio y Ffrancod am eu beeiyn gwaeud wwuit.<> fasaach ar y Sabboth. Edrychwn 1 bltth eia hunain a diwyglwn yn hyn o beth, yn ile ein bod yn rkoddi lie i axdaieedd eralll i etmadyn fach am danom.—Oarttn-y Sabboth,
[No title]
TMOAT DRIFTING. EBon.. BROKOHIAI.. THOCHES jfUeh h*ve tram* *o saoMcsfid In Amwiea for the eureof Congfcg, CoIdB, HoMgenetw, BroncMtiii. isttos. Cktarrii> If toroat7«eofl5r Import- ed asd In this country is. 1M. per box. nut nn in the form of "lozenge." It is 4he ant, sate, ud rare xemedf for aieariag «nd tie «noe known in the world, The Rev. Hearr War^ Beeabwnys: ■" I hkve oftenfetonauended them tofiieads who, were puMie speakers, and in many oases they have prored extremely sewioeable." The yenolne haw the words." Brown's Bronoial Troches on the Gdrernment tax*#. VQVAd each bo*.—Prinelpal Offloe, 483. Oxford Street, JLoaddn. fipld by ^Hmedioine vendor*.
'[ Y MAGp^CnDES BARPDOL.
'[ Y MAGp^CnDES BARPDOL. t. i I. Mr. G^L,—A ^faniatewch chwi i ml dynu y grib trwy wallt y Zealous orphwyllog yna tfydd yn dpsparthu y.,Beirdd?: Os gwnewah, trowch OT ffordd, ac w&daaedd jt grfb ych^ttig yn Is »f'rJtg^Ut> y dyiai j?aa}iy4d:rfod,^ MdiV<ih/ pHegyd y mae flapn cym^nt' ot ^e^ dM-4dyrysu yno ag sydd yn uwch, i yHy'i ,9*3T#;lave^gw(aitji son amgawl panas, a chawl erfin hefyd, ond y mae gan hwn gawl a chregln., Maa yn,rhald inai efe el bxtn ywyibml mawr b^dol,—caaolbwynt yr holl magnitude* i gyd, ac o hono ef, with gwrs, y derbyniant eu golouni; ac felly y mae gauddo fantals I wybod hyd a lied, uwchder a dyfndex pob un o honynt. Rhaidmai y Camera Obtcura ywyr yspl- adur ddefnyddia i edrych arnynt, cyn byth y gallai wneud y fath ddoszaniad cywir. Yn ol eitarn anffaeledig ef, nid oes end deg yn y first magnitude, a'i reswm am hyny, wrth gwis, yw fod y rhai hyny wedi enill y Gadair Geoedlaethol. Tybia fod cralg granite dan ei draed, gan fod hyn yn ffaith. Ond a wyr Zealous fod rhai o'r beirdd a resir ganddo yn y dosparth blaenaf, yn gwybod y ffordd i anfon eu Hawdlau i gael eu caboli at rai a resir ganddo yn yr aU a'r trydydd dosbarth ac os ydynt yn alluog i gaboli gwaith gwyr y fir8t magnitude, mae yn reayn na chaent eu rhesu yn gyfochrog a hwy. Poor Robyn Ddu Eryri, yn brin, ac o'r braidd y cafodd le yn yr ail ddospaxth; ond cafodd Nicander le yn ail yn nosbarth blaenaf Zealous! Dyna i chwi farn onlde ? Gwn y dywed pob dyn diduedd, nad yw barddoniaeth Nicander yn deilwng o fod yn yr un ystafell ag eiddo R. Ddn Eryri. Bydd cynyrchion cywreln.goeth Robyn Ddu Eryri fyw "tra mor tra brython," tra y mae eiddo Nicander yn cyflym farw o'i flaen ef ei hun. Edrycher eto gesyd Mynyddog, Derfel, a Gwilym Elian yn y fourth magnitude, tra y mae Ieuan Ddu, G. Mai, a Ieuan Ionawr yn yr ail! Buasai yn llawn mor synwyrol dweyd fod tri thwmpath gwadd yn fwy na'r Wyddfa, Cader Idris, a Banau Brycheiniog. Yn y trydydd dosbarth, gesyd Zealous y Carw Coch a Trebor Mai yn nesaf i'w gilydd Pwy y tu yna i'r gwallgofdy, ond Zealous ei hun, a allasal wneud yr orchest-gamp hon ? Fe wyr pawb sydd yn arfer darllen newydd- laduron Cymru, fod Trebor Mai yn un o feirdd goreu y genedl; ond pwy glywodd ertoed o'r blaen fod y Carw Coeh yn fardd o gwbl 1 Wel Zealous, bid siwr, ac nid neb arall. Pob parch i'r Carw Coch fel cefnogydd llenyddiaeth ei wlad ond rhaid yw dweyd y gwir, nad all y Carw gymaint ag ysgrifenu haner gwyneb dalen o note paper yn gywir o ganlyniad pa synwyr yw ei reau gyda rhai o brif feirdd y wlad? A welodd Zealous "Y Geninen," cyfansodd.. iadau Trebor Mai ? Os do, a gaf fi ofyn iddo afedr ef wneud rhywbeth o fewn milldlr i hono o ran teilyngdod ? Os na fedr, peidied rhyfygu i geisio taflu ei linyn modfedd am ddyn canwaith mwy nag ef ei hun. Dyna 1 chwi eithafoedd gorphwylldra eto, gosoa John Howells, Pencoed, yn y 6ecl dosbarth, a Llawdden ei fab yn y trydydd Beth yn enw cym malwod mae Llawdden wedi wneud ag sydd yn rhoddi iddo yr hawl hon ? Ad- waenwu Llawdden er ys 18 mlynedd, a gwn ei fod, oherwydd rhyw gysylltladau, wedi bod yn beirniadu droion, a diau mai o herwydd rhywbeth tebyg y gesyd'Zealous ef yn y 3ydd doabarth. Heb fanylu ychwaneg y tro hwn, gofynaf yn ddifrifol, beth all amcan Zealous fod wrth yggriienu y llythyrau gorphwyllog hyn. Nid wyf yn cofio i mi weled cymaint o anwybod- yn destyn gwawd gyffredinol y mae, aed rhagddo; ond os yw yn meddwl rhywbeth yn amgen, goreu pa gyntaf y gedy ei ffwlbri ddisynwyr. Barnwyf mai ychydig o hono fydd ar gael wedi bod rhwng y morthwyl a'r lapstone gan Thomas y Prentis yn Slop y Cryddion, ac felly gadawaf ef yn awr arjhynyna.—NBSTOR.
[No title]
Meddyginiaeth i anwyd a Pheswch trwy Wafers Put- j»ome Dr. Loeoek.—Mr. Giles, Ysgwlfeistr y Fyddin. SUorneliffe a yegrifena Tach. 16, 1869: -«Wedi bod am flynyddoedd yn dyoddef oherwydd chest wan, trwyyr hyn yr oaddwn ynhynod o agored i anwyd a pheswch, dymunwyf ddwyn fy nhyetiolaeth i effeithiolrwydd Wa- loeoek, y rhai yr ydwyf wedi eu defayddio gyda ihfyddmnt mawr, a'r rhai yn ddieithriad a'm rhyddhant oddiwrUi Asthma, Darfodedigaeth, Peswch, Anwyd? ae y,gWd^a'j ysgyfaint. Y mae iddynt flas y blychaid. Ar werth gan bob drug-
JBWRDD ^ GUARDIANS ABERDAR.
JBWRDD GUARDIANS ABERDAR. ETHQLtW. WARD NO. 3. Nos Lun diweddaf, cynaliwyd cyfarfod yn y Cardiff Castle Hotel, mewn cysylltiad a'r p,r?d 71 etholwyd Mr H. Mtchard i'r gadair, yr hwn a anerohodd y cyfarfod ar y dymunoldeb o gael dynion o'r iawii ryw i'n cyarychioli ar yBw^rdd hwn, y rhai a allant, gydag arfer y cynildeb dyladwy, d^edioifeinpl^f g°fyDQl g3^a ar DarUenwyd y llyihyr canlynol yn y .oyfar- °S:,Tr,r yawnnewydd glywed fod rhai cyfeilMon yn myned i gyfarfod y prydnawn; hwn « ystyried pa gamrau a ellir eu cymeryd er atal gwrthdarawlad rhwng ymgeiswyr am! fod yn Ghardiansyn y Ward hon. Dymunaf hysbysu nad allaf fod yn bresenol, ac yfori bydd geayf i ymadael am sir Benfro, a dydd Iau draehefn am Halifex, fel nad yw yn boelbl 1 mi gymeryd unrhyw ran yn y mater. Dy- aaunaf rodcu ar ddeall i mi ganiatau cymeryd fy nghynyg yn y Vestry, gan feddwl nad oedd yr un gwrthwynebiad i'w wneud. Yn, ayr, byddai yn wir ddrwg genyf roddi y pl^f mewn ffyrling o gostau, gan adael y peth yn gwbl fr cyfarfod i farnu beth a demwn ei wneud. Rhoddais fy addewid yn y V^try, a byddaf yn eithaf boddlon I dynu y ey*^|Won, ya djrinuno hyny. lad^nt farnu y fforad arall, yrydwyf yn holloi yn eu, dwylaw, ac a safef ac os et^olLr fi, gwflisahaethaf goreu ag y gallaf. Yr M&doich, I'SoMAS PBICSB." Wedi hyh/cynygiWd gw Mr W. Jenkins, Abernaut, ja eOl^yd «an Mr, J). R. Lewis, Sod y cyfarfod hwn, wedi olywed fod y Dr wedi boddloni cymeryd ei gynyg gany. Vastry^ yn barniy all yn ol fel ymgefe/4d heb 4a^ anfrl ijca^uar y tarethr« dalwyr a gdslasant ganddo i fod yn un o Guardians y plwyf; a bod y cyfarfod hwn o ganlyniad yn dymuno ar y Dr Price i beidio tynu yn ol o fod yn ymgeisydd," yr hyn a gaiiwyd yn unfrydoL Addawodd y cyfarfod hefyd yn unfrydol i arferyd ei holl ddylanwad i gefnogl y Dr., yn gymaint a'i fod wedi gwneud cymaint o ddatoni yn flaenorol yn y cyfeiriad hwn, ac yn foddlon eto'i wasanaethu.
[No title]
Y Boneddigesaa hyny nad ydynt wedi defnyddio Starch Glenfteld, dymunir ar iddynt wneud un prawf o hono, a bod yn ofaius am ganlyn y eyfarwyddiadau argraffedig at bob paoyn. Y mae yn yohydig anhawddaoh ei wneud na starches ereill, ond pan y deuir dros yr anhawsdra, dy. wedir fel Golohwragedd y Frenines, mai y Starch gores a diefnyddiwyd ydyw.
Y RHYFEL CARTREFOL YN PARIS.
Y RHYFEL CARTREFOL YN PARIS. Y mae rhyfel cartrefol yn el llawn rym wed i tori allan ynParls er dydd SuLY maeyn amlwg oddiwrth y newyddion diweddaraf sydd wedi ein cyrhaedd fod catrodau y Com- mune, yn eu gwrthdarawiad diweddaraf a mil- wyr Versailles, wedi dyoddef yn fawr, os nad eu hollol orchfygu. Yr oedd yr arwelnwyr gwithryfelgar hyd yn ddiweddaryn bersonau hollol anhysbys. Nld ydyntbraldd ond gwe- hilion cymdelthas, ac eto y rhat hyn sydd wedi bod yn arferyd awdurdod hollol ar bob adnoddau yn y ddlnas, a hyny er dwyn yn mlaen euhamcanion eu hunain. Yn ofni y buasent yn fuan yn cael eu gwrthwynebu gan fyddin alluog o garcharorlon dychweledig, dyddlau Sul a Llun diweddaf, ymgymerasant a'rymosodoL Nid oedd eu symudiad ar y dydd cyntaf ond megys symudiad er telmlo eu ffordd.(Yr oodd yn cael el obeithio gan y gwithryfelwyr y buasai y milwyr rheolaidd yn ymuno a hwy ond pan y cawsant deimlo i'r gwrthwyneb, aeth eu digofaint yn aflywodr- aethus. Dydd Llun, gan amcanu dychrynu eu gwrthwynebwyr, aeth swyddogion y Na- tional Guards allan tua Versailles a gallu o dros 100,000 o wyr; ond gan nad oeddynt ond yr un cymeriadau ag a encilient yn barhaus yn adeg y gwarchaeaeth, a'r rhai hyny yn cael eu harwain gan y Cadfridog Bergeret, argraff- ydd, ac yn hollol anwybodus o'r gelfyddyd filwrol, ni fuont nemawr amser cyn cael eu gorchfygu. Credir yn gyffredin yn awr na fydd i'r Commune bara mewn llywodraeth yn hir. Y mae amryw o'r aelodau mwyaf syn- wyrol wedi tynu eu hunain yn ol elsioes, ac hyderir na fydd y National Guards yu hir cyn dilyn esiampl y rhai hyn. Yr ydym yn cael fod aden aswy byddla y Reds wedi myned allan dan gysgod gynau amddiffynfa Valerlen, y rhai a ddyebymygent hwy oeddynt yn gyfeillgar; ond taniwyd ar- nynt o'r amddiffynfa hono, a chwalwyd hwynt i'r pedwar gwynt. Dan y fath amgylchiadau, yr oedd yn naturiol Iddynt redeg, a rhedeg a wnaethant. Ond yrloedd prif gorff byddin y Commune wedi ei gyfelrlo yn erbyn Sevres a Petit Bicetre, ac yr ydym wedi derbyn sicr- wydd ei fod yntau wedi el lwyr orchfygu, ac wedi ei yru ar ffo dan gysgod gwdithiau am- O'hatlllo'D «o*nnwrd llwyaaiaut dydd Llun hefyd trwy farwolaeth M. Flour- ene, un o lywyddion mwyaf beiddgar ac an. nghymodlawn y gwrthryfelwyr. Yr oedd M. Thiers yn alluog i drosglwyddo yr hyebysiad- au calonogol hyn i'r Cyngor prydnawn dydd Llun. Syrthlodd oddeutu 3000 o garcharor- ion, a llawer o ynau, i ddwylaw mllwyr llyw. edraeth y wlad. Y mae corff Flourena yn Versailles, a thrwy hyny gallwn fod yn sier fod ei ysbryd bellach yn daweL Yn ddiwedd- arach drachefn yr ydym yn cael fod Chatillon wedi cael ei chymeryd gan filwyr y lly wodr- aeth, a hyny heb nemawr o goiled iddynt, os gellir credu y newydd- Y mae yn anhawdd credu dim a geir oddiwrth neb o'r rhai a gy. merant ran yn y rhyfel qartrefol hwn. Y maent mor ynfyd fel ag y credaat gelwydd, a rnynych y clywir milwyr a orfodir i encilio am eu bywyd yn gwaeddi buddugollaeth ar vr un pryd. Byddai gobaith hyd y nod o Ffrainc druenus pe byddai i ryw un o'i harweinwyr ddechreu dywedyd y gwirionedd neu ynte dal ei dafod. Pwy hefyd na theimla yn ddir- mygua at y rhai hyny a alwant eu hunain yn blant rhyd^id,pan yr oedd rhyw gaa mil o honynt, a 200 o tagnelau gauddynt, dan aiv wemlad yr argraffydd Bergeret, yn rhedeg fel cwidngod o flaen byddin Versailles ? Aphwv na idymupa bellach weled tr«)fn yn dyfod a cadfe Ffraino? 7 Hysbysiad arall sydd. wedi ein cyrhaedd ydyw fod y milwyx rheolaidd yn saethu pob carcharor yn ddidrugaredd, Os, ydyw hyn yn cymeryd lIe yn awr, beth fydd y diwedd? Yr ydym yn cael fod milwyr teyrngarol, sobr, a gwrol Germany yn gwylio yr ysgogiadau hyn o St. Denis. Y mae y Fyddin Prwaiaidd Gyn- taf wedi derbyn rhybudd iddal ei hunan mewn parpdrwydd i ddychwelyd tna Paris, ac os na lwydda M. Thiers a'i blaid i roddi terv lyp ar yr annhrefn presenol yn Paris, bydd y geiyn yn goartol eu eymeryd mewn llaw. t Y mae yr holl ymi#dd hyd ya hyn wedi <^e,rZ?JUe ix tu allan t Paris; and os gyrir y Cadmdog Bergeret a'i ganlynwyr o few& i iuriau y ddiMs, bydd y gprchwyl o'i chy- meryd ynuntrapheryglus i fywydau amedd- ianau lluaws o bersonau syd^ ya ^as gauddynt bob math o ymladd, ac na waeth ganddynt pa fath lyt botjrdu, fjpdd e,
[No title]
-cwmpas. ii bin AMX aid 11 v- ^dch g0ve^toe°oS £ H0^ff, *t<nn ^nntriMon3 sffls-ssaaa ■ Made simply with boiling water or milk, nwi Y ad—JAMES EPPS & Co., Homcepathic Chemists. tt&w, °' Epp"'s "S*5™* • wW;
MR BRUCE A'R FASNACH FEDDWOL.
MR BRUCE A'R FASNACH FEDDWOL. Y mae ysgrif Mr Bruce ar y fasnach feddwol bellach o flaen y cyhpedd. Nos Lun diwedd- af, gofynodd yr Y sgrifenydd Cartrefol gania- tad Ty y Cyffredin i ddyfod a'r ysglif yn mlaen, a gellir dweyd fod ynddi rywbeth & foddlona pob plaid ond y tafarnwyr, a rhyw- beth a'u stoma hwythau oil. Gan gychwyn o'r gwirionedd addefadwy gan bawb nad yw sefyllfa bresenol y fasnach yn foddhaol, a bod un dafarn ar gyfer bob oddeutu 180 o bobl yn llawer gormod er mantais I gymdeithas a mas- nach onest, y mae Mr Bruce yn cynyg lleihau nifer y tafarndai, byrhau yr oriau y maent yn agored, mynu sicrwydd ychwanegol o'uhiawn- lywodraeth, a rhoddi i lawr bob cymysgiaeth a Haw gadaru. Y mae yn cynyg hefyd newid holl gyfundrefn y trwyddedu, a gosod yn lie yr holl dafarndai presenol ral wedi eu trwydd- edu ar gyfundrefn neu egwyddor newydd. Y mae y tafarndai presenol, modd bynag, i gad deng mlynedd o ras, yn dechreu o'r laf o Tachwedd. Yn nlwedd y deng mlynedd, pan y byddo ail-ddosbarthiad y trwyddedau yn cymeryd 11e, y mae perchenogion y'trwydded- au presenol i gael y flaenoriaeth yn yr hawl am y rhai newyddion. Tra y mae y drefn bresenol yn amcanu cadw y trwydded yn llaw y tafarnwr ei hun, mabwysiedir y drefn o werthu y cyfryw drwy arwerthiant cyhoeddus, fel y gallo yr un darllawydd blynu, os bydd yn chwenych, yr oil fydd yn caeleucaniatau mewn unrhyw ranbarth neillduol. Mown cyaylltiad a'r mudlad o gau y tafarn- dai ar y Sabboth, y mae ysgrif Mr Bruce yn cynyg fod y tafarndai i'w hagor o un o'r gloch hyd dri yn y prydnawn, ac o saith hyd naw yn yr hwyr. Y mae yr oriau ar ddyddiau yr wythnos hefyd i'w cwtogL Yn lie agor am bedwar yn y boreu, ni agorir y tafamdai hyd saith, a chauir hwynt yn LJundain am 12 y nos, mewn trefydd ereill am 11, ac mown lle- oedd gwledlg am 10 o'r gloch. Pan y byddo cais am ychwaneg o dafarndai mewn unrhyw gymydogaeth na'r nifer a ganiateir gan y gyf- raith ar gyfer y boblogaeth, bydd hyny 1 gael ei benderfynu, nid gan yr ynad, ond gan y trethdalwyr eu hunain yn y cyfryw Ie, y rhai hefyd a allant benderfynu cau tafarndai un- rhyw gymydogaeth awr yn gynarach na'r hyn a ofynir yn y gyfraith, os cynygir hyny gan yr ynadon. Y mae Mr Bruce hefyd yn cynyg codi math o ardreth oddiar bob ty trwyddedig, allan o'r hon drysorfa y mae yn amcanu talu nifer o arolygwyr tafarndai, i weithredu o dan rr Inspector-General, y rhai a ofalant na bydd i unrhyw gymysgedd gael el arferid, na dim arall ag a fyddo yn groes i'r gyfraith. Derbyniwyd cynygiad Mr Bruce am yr Ys- grif hon gyda gradd mawr o gymeradwyaeth, er ei bod yn amlwg y bydd iddi dderbyn gwrthwynebladau amryw.
ETHOLIAD BWRDD YSGOL ABERDAR
ETHOLIAD BWRDD YSGOL ABERDAR Y mae etholiad Bwrdd Ysgol Aberdar ilw restri bellach gyda'r pethau a fu. Cymerodd le ddydd Iau yr wytnaos ddiweddaf, y 30ain o Mawrth. Yr oedd brwdfrydedd mawr yn cael ei deimlo trwy yr holl blwyf mewn cysylltiad øh.; t4Uoiicvil7 phob plaid- yn gweithio yn egniol dros ei dyn. Fel mewn llawer o leoedd ereill, aeth yr etholiad yn ein plith i radttau pell yn frwydr sectyddol, yn hytrach nag edrych am y cymwysderau personol goreu, ac ar y cyfan nid oes gan unrhyw sect le mawr I achwyn am y canlyniad. Y rhai a etholwyd ydynt y personau canlynol, y rhai a osodwn i lawr, yn nghyda nifer y pleidieisiaU a dder- byniasant: James Lewis, Ysw., Tydraw. (Eglwyswr), 5554; y Parch. John Evans, M.A., (Trefnyddion Calfinaidd), 4988; Dr. Price, (Bedyddiwi), 4911; Mr. David Rees DavieSj (Wesleyad), 3658; Mr. W. Thomas, Cwmamaa, 3073; Mr. George Wilkinson^ Mountain Ash, (Methodist Cyntefig), 2684: Mr. D. Thomas, Cwmbach, (Annibynwr) 2564; y Parch. M. Phillips, (Bedyddiwr)! 2501; a Mr. John Williams, Trecynon, (Anni- bynwr), 2341. Er fod. yn y rhestr uchod ddynion rhagorol—dynion nad ellir cael eu rhagorach mewn cysylltiad ag unrhyw FwxdcL eto y mae yn mhtith y rhai a fethasant cyr- haedd nifer digonol obleidleisiau, berspnauaz; y mae bron yn warth i'r plwyf na fuasentT mown, a'r rhai yr ystyriai pawb a fuasent yn. sicr o fod ar'y blaen. Oddiwrth y rhestr fe welir mai un Eglwvs- wr a ddycbwelwyd. yn mherson J. Lewis,. Ysw., TydTaw, yr hwn hefyd ydyw cynrych- iolydd tnterett mawr Abernant. Yr oedd dy- muniad eyffredinol yn y plwyf am ddyohwel- iad Canbn Jenkins/Ficer y plwyf; oadtrwy I r etholiad fyned mor enwadol, fe gollwyd golwg i raddaU pellar bawb ond cynrychiol- ydd yr enwad. Yr oedd llawer yn ofni v buasai Methodistiaid Aberdar, fel eu brodvr yn Merthyr, heb yr un cynrychiolydd, a hynv. am nad oedd y dealltwriaeth a'r undeb goreu yn eu plith; ond trwy ffyddlondeb ac ymroad eglwyat y dosbarth uchaf yn benaf, dychwel- ^nt eu cynrychiolydd, a hyny yn anrhyd- "■ i uu._ycuweiya aaurr iswrdd, ac y maeuno^rhaihyny yn lleng ynddo e! h'm' r sefy Dr. Price, ac nid ydym yn credu y buasai neb yn caru gweled Bwrdd Ysgol yn y rZf: hejb fod y Dr. yn aelod o hono. Y mae y Wesleyaid/yn nychweliad ejl cynrychiolydd1 hvythau, wedi rhoddi un prawf ychwanegol fod **undeb yh nerth." Y mae yn debyg mai; yr enwad Annibynol fel enwad oeddypellaf jn ol yn nelllduad ei gynrychiolwyr. Er fod rhyw saith -nett wyth o honynt yn sefyll vn 1 Bwrdd oHd y mae yn deflwng o sylw mal M cynrychiolydd y gweithwyr y dychwelwyd fit Thomas; Cwmbach, ac nid fel cynrychlolvdi yr enwad. Bu y Pabyddfonhwythau ar eu go?^ V ddychwelyd eu cynrychiolydd, ond eyrthiodd ya brin, er cael cynorthwy ami I BrbteBtanfrmewn SAW. v