Tarian Y Gweithiwr

EtYN A'R LLALL YR WYTHNOS. rMt'f Mala cynfisol, lladdwyd oen wedi ar Pea Pych, gan Mr. Borland ]%Ft*lyn, Clyngwyh, yn pwyao 4S pwyi. ".ÐJ4d Una diweddaf, o flaen ynaden "Wtawe,dygwyd dyn o'r enw Daniel %•«» ;ft J cyfcnddiad o fW ivedi fj&fa -'Uf^iridia «i wrarg, a John Ph&iwl, frawd-ynnghyfrgith, yn fbnm jpad 3^»L Y nue un o'r bwledau wedi$*Jm garff y fenyw, ond y yn ^bygowella. Yr ydym yn cael i ddyh o*r enw Mr. Jenkins, Lmcaole, gael ei ys- &)§(* a'ianafa nos Sadwrn diweddaf yn ;#« i Si. Nieholae, i'r fath raddan fel y marw. — •yaaHwyd trengholiad ya lRirefarria da Kan diweddaf mewn cysylltiad a ( irwolaeth mi John Harry, yr hwn a fa w ddydd lau diweddaf mewn canlyniad aiWeidiau a dderbyniodd mewn oweryl ji 2j. y lleuchod, ar yr 21ain cynfisol. Dy- ftwelwyd y ddedfryd o "ddynladdiad sigasodol." Y mae yn dda genym ddeall fod yr holl snafusion cysylltiedig a damwain y rheil- ffurdd yn Pontypridd, yn dyfod rhagddynt yn dda, a bod pdb gobaith beliach y bydd I'i oil fyw. Yr wythnos ddiweddaf cynaliwyd cyf- v fod cyntaf bwrdd llywodraethol Trysorfa ':l }'nórthwyo] Barhaol MwnWyr Gogledd Cymru, yr hon a ddeehrenwyd yn Gorph yJaf diweddaf, yn Nghaer, ac hysbyswyd i:JI bod yn dyfod yn y blaen yn thagorol. ,I Dywedir fod Rhyddfrydwyr Morganwg, fi- yr archwiliad pleidleisiol eleni, wedi rill 821 o bleidleisiau. Oymerodd ystorm ddyohrynllyd leyn Philadelphia, ddydd Mercher yr wythnos ddiweddaf, yr ban a diidoodd ac a niweid- iudd 81 o eglwys", 3D o weithdai, 27 o ys- gilion, pomp o westai mawrion, a 50 o isoeiladau ere?li 384 o anedd-dai. Aoth with o Jantran yn ddryTiiao. tly&ifit yr holl golled yn 2,000,000 o ddoleri. O'r Amorica yr ydym yn cael fod y twymyn felen yn eyflvta ddarfod yn New >rlearjB a'r lleoadd en-ill, ond ei bod eto J11 rhy gynar i'r enciliedigion ddychwelyd. C3 Y mce y &wyddo^ pe-thyual 1 ariandy I, erpwl, yr hwn a ddiangodd y dydd o'r inaen, ao yn ei feldiant gwerth £ 15 000 o 5>«j(dau, wedi ei drosglwyddo i setyll ei | £ awf. ^fn Nghaerf/rddin, ddydd Gwener di- weddaf, oyhnddid Mary Lewis o flaen yr yradon o osod taa yn nhy ac ftdeiladan Ereill perthynol i amaethwr bychan o'r saw David Rees, yn Llwyncelyn, Bglwys Hawydd. Dimstrwyd yr holl feddianan. *Ye3i c'ywed y tjst<olaethan, cafodd yr • iwraig, yr hon sydd dros 70 mlwydd • 1, ei delfrydu ganddynt i sefyll ei :)Liriwf yn y Sjsiwn. Yr oedd yr hen wráig wadi bod yn neh wyn fod Rees wedi snfbn ei mab i'r carchar. T mae Messrs Timalsy & Co., yn myned i gyhoeddi llyt'r yn foan ar y Pab Pius IX, y Brenin Victor Emmanuel, a'r rhyfel rklffng yr Eglwjs a'r wladwriaeth yn -»aegr. Ar derfyn y trengholiad a gynaliwyd yn L'erpwl ar y 36 person an a gollasaot m bywydnu yn y Colossum, daeth y •lieithwyr i'r penderfyniad fod y fynedfa ftUan yn rhy gyfyng. Y mae gorlifiad yr Aifft-eleni yta hwnt i ^rferol. Dywedir fod nuain o bentrefydd eu gorcbuddio, a rhwng 600 a mil o tvwydan wedi en colli. Y mae g«eithwyr haiarn Gogledd oegr wedi cael ar ddeall gan y meistri .¡.d gostyngiad mawr i gymeryd lie yn en ..vflogan.

4- NADOLIG YN ABERDAR. Bydd yn di<\ gan y llnaws hyny sydd s/n-arierol o drealio on Nadolig yn Aberdar lieall fod y pwyllgor sydd yn nglyn a'r togherd lau blynyddol erbyn hyn wedi Viawni yr holl ragbafot jadaa gogyfer a ^rfformiii Joseph,' Dr. Macfarren. Y 'L)e y lleiswyr a'r offerynwyr wedi en is a'a cyflogi, fel y mae genym sicr- k7ydd, 08 bvw, v cawn nn wiedd gerddorol Nid yw Joseph' wedi ei berfformio dWywaitb n a aak o gwbl. Y mae y ,at fwyaf o b f it fasnachwyr y dref yn imeryd rhau flaenllaw eleni yn hyiwydd- W y oyngberddaa blynyddol hyn.

I. YMLADD A THARW. Cymero'ld ymladdfa dvehrynllycl le yr ^thnos udiweddaf ar ff,-rm Mr. John vfSffer, Coppall, ger Ghorley. Ifr oedd "'hwifo'r eaw John Frith yn yfed gydag f eibion yr smsethwr, pryd y daliodd c. y F T vlttab, haner ooron eidd-lai Frith, fyaed i gewio tarw eiJtd o'r maea, Aeth t. giowy*1 i gflamk :k g** j gymeryd ya m 14% er ei aic|ddiffyn! bidSm ?• < i|»r gyntedjjg yr aefeh^rith yn agos at y emdnr, ymosododd y tarw a^no, ac, fMpddifffpal yntau ei fenn t'-wy ej^|^ia. drwyn..0pd «r yr ail yoa^pp4 ] cafoddy tanr ya y glowr, a thaiSryd^j ef i'r .awyr; gynted ag ddiagyn i'y llwi^ «th y tai:w ao a benlin- iodd anwfc a ^#nwyd, gnrs oi mawr *4 y «r«adnr. x#r oe4S f 4yn mewn sefyilfa ddychrjfilyd, ond eto y mae; gdoaiih amei |

\-g,, <11 'iftl1l.il Y BHYPBL iFFGHANIST^IOD. Dywad yr hyj^yaiadau diweddaraf o India fod parotc^tati y Prif Faesly wydd' yn awr or gael eu,cwblhan. Bydd y blaen alln yn abl i ^oend symadiad, os yn ddewisedig, erb^diwedd Tachwedd. Y mae teimlad y milwyr brodorol yn angheiddol. Dywed y newyddiaduron Indiaidd fod atebiad yr Ameer yn ben- ^grfynol a thraragwyddtis, a'i focL yn ymddibynu ar gad cynorthwy o Rwsia.

TANOHWA ABEROARN. Er boddlonrwydd i laaws o berthyfitasau a chyfeillion yfnai a gollasant en bywyd- an yn Abercarn, cyrft p* rai sydd eto heb en cael, y mae jfepytn i ,hysbysa nad yw yn d^byg y geuil Cyrhaedd dim o'r cyiff am wythnos nen ychwaneg eto. Y mae y gorchwyl o godi y dwfr yn parhau, ao er fod ychydig awyr yn m-,ene(I trwy y gwaith, y dyb gyffredin ydyw foi cwymp- iadatt mswrionwedi cymeryd lie fel ag i'w atal i gael ihedfa rhwydd. Oyfirifir fod de^- troedftidd o ddwfr eto yny pwil. yr hwn f y rhaid ei gael allan cyn dechren archwilio yn iaWn.. Y niae pob parotadau angenrheidiol ar gyfer y cyrff wedrei Wneud, a hyny fa y modd

COLLI BYWYDAU MEWN PRIODAS. Yr ydym yn cael yn y newyd lidaron Americanaidd, fod tro hynod ofidns wed cymeryd lie ar yr 16eg cynfisol yn Lynch burg. Ar noson y diwrnod hwnw yr oedd priodas yn cymeryd lie, i weled yr hon yr aeth nifer lluosog iawa o'r trigolion. Clywyd swn yn y gallery fel pe buasai ar roddi ffordd, a gvnaeth pawb at y drysau. Cafwyd wyth o fenywod yn feirw, a bu farw dwy wedi hyny o niweidiau a dder- byniasant ar y p-yd.

TRYSORFA BARHAOL Y GLOWYR Dydd Linn diweddaf, cynaliwyd eyfarfod dylanwad,)l mewn cysylltiad a Thrysorfa Barhaol y Glowvr, wftdi ei alw gan yr Uehel Sirydd, J. T. D. Llewe'l/n, Yn mhlith y preseaolion yr oe td Arglwydd Aberdar, Mr. Hassey Vivian, A.S., Deon Llandaf, Mr. Diilwyn, y Parch. W. Bruce, Mr. Howel Gvyn, Col. Tarbervill, Mr F. Crawshay, y Parch. J. Griffiths, (Merthyr), Mr. Alderman Elliott, Dr. Lewis, y Parch. F. W. Puller, Mr. Charles Thompson, Mr. R. O. Jones, (Ynad C^erdydd), Mr. W. Abraham, goruohwyliwr glowyr Cwm- rhondda, J. Pro^s^r, T ecyaon, &c., &c. Agorwyd y eyfarfod gan yr Uchel Sir- ydd, yr bwn a ddywedodd ei fod wedi galw y eyfarfod i'r dyben o gymeryd i ystyriaeth y pnodoldeb o gynorthwyo y drysorfa hon, yr hon sydd newyddgael ei cbychw/n gan weiihwyr tanddaearol Deheudir Cymru a ssvydd Fynwy. Siar- adodd yn ddyngarol rnewn cysylltiai a'r gweddwon a'r amdlifaid hyny sydd yn cael en tafla ar y plwyfeydd a'r wlad wedi i'r gwyr a'r hd:io gyfariod a'a diwedd. niewn gtoMddPheb mm* ynt. Cfrariodd. ^'yr. tf wnai rhai petwnauvyn n^jyreh aimigonol- rWydd y cyfrpv drywoifti i gyfarfod a dam^einiaa mawrion, posibl- rwydd i*r gwdthwyr ddefnpwio y cyfryw drysorfa at fffnal strikes, gan egluro a c^mht^sytnao. gynaliol j inaiy gweithwyr, y rbal a ader- bynient y bndd mwyaf oddtWrth oeddynt i i fod y prif gyj^aiiw^l1 II y diysorfe, a bod y meistri ya haelfrydig lawn %edi eyfarfod y gweithwyr, ac wedi addaw cyfrantuE 20 ar gyfer pob cant a gyftenW ganddynfc hwy. Yr oedd i'w oibeithio hefyd y byddai i berchenogion tiroedd glofaol gyfrann yn anrhydeidns tit y -Drysorfa. "r- Anerohwyd y eyfarfod1 yn nesaf ^an Mr. Huseey Yiviin, ac seth dros yr hyn a wnaeth y meistri mewn cyfarfodydd blaenorol. Cyfeiriodd mewn dull hynod ganmoliaethol at yr hyn yr oedd pwyllgor y gweithwyr wedi ei Wneud gyda golwg ar gynllnn y Drysorfa, a chredai nad oedd nebyn y oyferfod na chydsyniai ag ef nä thynwyd i fyny well cynllnn erioed gan unrhyw ddosbarth- o ddynioo. Dywedodd y byddai yr hyn a gyfrenid gan y meistri yn flynyddol rhwng 7,000, ag 8, o bnuau, yr hyn a cynrychiolfti gyfifiit o 200,000p. Pfofodd yf tnesaf fbd tirfedd- ianwyr Myn'V'l1 a 'Mo'rgatlwg>fh \férbyn yn flynyddol oddiwr £ lT"laFar y glowyr rhyw 4fl0,000p. neu haner miliwg o bunau, ao ^td oedd amhenaeth gsmddo Aa chyfran- aat hwythan yri^ ewyufSj?^ a hyny yn flyn^ddbi at y_JQ%sor& ,hoh. r.Credfei ^fe fietyd'y'byd^M "y rj)rysorfa^hoa, yafkj;h o rwymj n i gylymn gWahiltiDl ddosb^|thi?;d-. au ey'syijtiedig fasna<^h lo a'n ^yd4 0 Siawid^|d yn nesaC* 1 Arglwyild Aberdar, yr hwn a gyuygrodd y pender fyniad Nad oedd y cyfariod hwrt^ ef y» gtft'aogol i safydlu TrysorfSTBarhaol l lowyr Deheudir Cymru a swydd F.? IIW-Yjl yn orthwy y cyhoedd tuag at gynaMafth y; rhai a adewid yn y cylryw amgylphiadan heb, foddion cynaliaeth." Dywedai na fyddai y drysorfa a setydlid yn awr yn abl i am flynyddau lawer. os o gwbl, i gyfarfoi a phethau eithriadol o'r fath hyny, ond yn hykach amgylohiadau nnigol a gymerent le yn barhaus yn mhlith y dosparth tan- ddaearol. Ne llduWyd pwyllgor dylanwadol ac an- rhydeddus, er cydweithio a chy rychiol wyr y gweithwyr a'r meistri yn sefydliad y drysoria, ac er cynorshwyo i gael gan y meistri tiroedd i gyirann. Dymunwyd hefyd ar ymddirieuolwyr unrhyw drysor- feydd gweddilledig a gytodwyd i gyfarfod a damweiniau neiiliuol yn ngloteydd y rhanbarth hwn o'r wlad, i dtosglwyddo nnrhyw arian gweddill o dan eu hymddif- iedaeth i'r drysorfa hon. [Nodion pellaeh ar y pwnc a'r cyfarfoi yn eiu nesaf].

Damwain Ddychrynllyd ar y Reilffordd. Y TEENGHOLIAD. Dydd Llun diweddai cynaliwyd y trengholiad gohiriedig ar y deuddeg per* son a gollasant eu by wydau ar reilffordd y Tatf Vale, yn agos i Bontypridd, ddydd Sadwrn wythnos i'r diweddaf. Yn mhlith ereiil oedd yn bresenol yn gwylio y treng- holiad ar ran parthynasau y trance ligion, yr oelll Mr. Kenehole, o swyddfa Mr. H. I P. Linton, Abardar, yr hwn sydd yn gweithredu ar ran plant Jeremiah ac Ann Parry, ac amryw ereill. GWJlid yr achos ar ran y* signalman' cyhuddiedig, Ro- berts, gan Mr. Stephens, cyfreithiwr, Casrdyai. Wedi myned trwy yr holl dystioiaethau, tynodd Mr. Stephens sylw neillduol y rheithwyr at yr hyn oedd wedi cymeryd He ar lyfr Ellis, ei fod wedi rhoddi yr amsor i lawr unwaith a thynu hwnw allan drachefn a rhoddi figwr arall, tra y dywed y cyhuddiedig y gsliai efe gymeryd ei lw ei fod wedi clywed y gong yn cael ei roddi. Modd bynag, wedi i'r trengholydd wneud sylw ar yr holl dystiolaettiRU, ac i'r rhe thw, r ymgynghori a'agilydd, cfik- sint y cyhuddiedig Robsrts yn eao,, o ddynladdiad, wedi yr hyn y comitioyti ef i sefyll ei brawf ar y cyhuddiad hwn yn y prawflys ddyfodol. Dymnnodd y rheithwyr ar gwmai y Taff Vale i gadw y cyhuddiedig yn en gwasanaeth, ya hytrach. na'i droi ymuth.

» —- EISTEDDFOD I'R DEfIEUpIR. Yn unol a'r hysbysiad a ymddangoaodd yn ein colofaan am y ddwy wythnos ddi- weddaf, cynaliwyd pwyllgor yn Mhonty- rhywtftiwaith yn y flwyddyn yn y Deheu- ;d% Yn iahlith y rhai oedd yn bresenol yf«6dd Athan Dyfed, Dafydd Morganwg. Waiiwjv^Ac. Yr dedd y eyfarfod wedi ei gyhoeddi am' fi o'r glocb, ond p oedd yn ddan cyn ethol Llywydd, (tair awr wedi yr amser apwyntiedig), a bydd yn dda erbyn' y P^Mgorau dyfodol ein bod yn deall yr h/na olygir wrth un-ar-ddeg. Life yr ymgynulliad oedd y Llanover Inn, Ponfcypri jd, yn yr hwn le am un o'r gloch yr Olisteddodd rhyw 18 o'r frawdol- iaeth i giniaw, wedi yr hyn yr ymgymer- wyd. yn awyddns ar waith y dydd. Ethol- wyd AthXnDyfed, MeTthyr, i'r gadair. Y pwnc oyow a ddaeth o dan sylw oedd, A gelid Eisteddfod deilwng o'r enw yn y Deheudir. Yr oedd pawb yn unfrydol m&wn ey||dltiad a'r priodoldeb a'r dymun- ok|/»b 6'i oad ei chael ar dir dyogel, r aa fyddai yn golledus i neb o'i chefnog vyr, yn lyarth i'r Deheudir, nac yn wrth wynebnsik'isEistedd od Genediaethol. Wedi^wer o siarad ol a blaen, pender, fyn^^fod^istedtifoi i fbd, t'w galwyn Eisteddfo& Q^eirjpl Gwent a Morgan- yzcffafm Eisteddfod i'w « T fender rynyyd* y# nes^t' mai Reea T. I 3ff*Uiams, T^etwirbe rt, ydyw yr Y&gfifen-1 V, y ywyr,. « T fender rynyyd* y# nes^t' mai Rees T. 3ff*Uiams, T^etwirbe rt, ydyw yr Y&gfifen-1 |Sld.C>flfredincl i fod, ae i gad ^i gynorth- ethol er tfnn alhMoragdrefn yr Eisied;fod, a bod nifer, digonol er ifarfio Quorum gweithiol o'r cyiryw i'w hethol o Booty- -4iridd, a nifer yohwanegol o bob tref a chwmwd poblogaidd yn Gwcnt a Morgan- wg, er cario allan ^r Eisteddfod. Y pwyllgor a etholwyd yn Mhontypridd ydynt D. Rosser, Yaw., (cadeirydd y pwyllgor), Dewi Wyn, Dewi Harran, Brynlab, Mathonwy, Tafonwy. Dewi Alaw. acApMyfyr. Yr oedd yn awr bron yn amser i'r éyf- eilHon pellenig fyned ymaith, ac aflonydd odd y cynulliad cyn ethol pwyllgor o le- oedd ereill, ond diau y gwneir hyny, a hyny ar frys. •

CELF A MASNACH. ■' LI/OEGR. ITygbysir ni fod masnach haiarn Gog- !e3d Ll- eg yn farwaidd iawn—y glo a'r golosglo yn well. 0 Yn Sheffield Bid yw masnaeh, yn gwella dim, ac y mae gostyngiad pris yn debygo gymeryd lie mewn un gangen bwysig g y Cawa to* gloteydd Yorkshire mewn gwaeth sefyllfa narg y buont er ys mis- oeld. Yn Ngogledd Stafford y mae y fasaach 10 yn farweidd iawn, ond fod ychod haiirn a c'neryg calch mewn gwell sefyllfci. Y mae gwelliaot canfyddadwy yn masnach haiarn Dehsubirth Stafford. Cawn fod y prisoedd yn gadarnach yn y melinau-yr ychod haiarn yn fayweidd. iscb, ond y stocks yn cynydda. Nidoes un cjfcewidiad yn y fasaach lo.

CAEREYDD. Cawn fod gwelliar.t bychan wedi cy- meryd lie yn masnach gyfiredinol y porth- ladd hwn yr wythnos ddiweddaf. Ba gal- wad da am lo, ond y prisoedd, y mae lie i ofni ni adawaot nemawr fudd i neb. Mewn gwirioneid, nid yw y glo-berchen- ogion ya ceisio celu y ffaith eu bod yn colli arian ond er hyny, y mae y gystadl- euaeth mor fywiog ag erioed, a symiau mawrion yn cael ea haifon ffwrdd. Y glo ager yn d la, oid yn ngwyneb y tymhor o'r flwydiyn, gallesi 1 dysJwyl i'r glo tai fod yn well nag ydyw. Tebig fod y rheawm am hyn eto yn eithaf aml wg, sef fod gormod o hono yn cael ei anfon i'r farchnad, fel nad oes gan le nag amser yr nn effaith arno. Marwaidd yw y patent fuel, ond dywedir fod rhai archebion da ar law. Anaml ydyw yr archebion am haiarn, yn neillduol felly am gledran. peagys y fasna.jh alean arwyddion o well- iaat—y prisoedd yn gadarnach, a'r duedd i ostwng wedi ei cholli. E lrvchlr am well amser ar ol i'r lleihad yn y gwneuth- uriad gaol ei etfaith briodol. Cawn fod y meistri glofaol wedi eyfarfod a chynrych- iolwyry glofeydd, ac wedi cytunO i'w oy- northwyo i sefydln Trysorfa DdamweinioI Barhaol ar gyfer oynorthwyo, mewn aohos- ion o ddamweinian angeaol, ar gyfer gweddwon ac amddItaid y trancedigion, ac i roddi cynorthwy priodol mewn damweinian heb fodyn angeaol. Hysbysir ni fod y meistri wedi cyduao ar aaln pedwar swllt y bunt ar yr arian a delir, gan ea gweithwyr.

CKBNICWYDD. Y mae masnach y porthladd hwn am yr wythnos ddiweddaf wedi bod ynigymedrol fywiog, a chawn fod yr Alexandra Docks yn gwneud rhwyddineb mawr i fasaach. Bydd ei choedlyn nowydd ac eang yn mhen ychydig wythnosan yn barod, ac edrychir yn mlaen yn galoaog am ychwa- negiad mawr yn ei masnaeh good. Nid oes eyfnewidiad i'w nodi yn y tannach. haiarn; mewn gwirionedd, yehydig o ar- chebion a geir o gwbl am baiarn. Ceir y galwad yn fawr am ddnr, ond er fod y galwadan am reilian dnr yn fawr, ychydig o bris geir am danynt. Dengys y fasaach alcan ychydig mwy o gadernid. 0 barthed y fasnach lo, yr ua prisoedd isel a ly wodr- aethant y sefyllfa. Ceir galwadaa da am lo ager, ao y mae yohydig mwy o tywyd yn y glo tai. 0 Rymni a Blaenafon cawn nad yw masnach Dawn mor fywiog yno ag y bo. Y mae y si ar lei fod gweithiau y BI senau a Nantyglo yn cael eu hadgyweirio mewn rhagolwg am welliant masnachol. Yn Nhreiegar nid oes ond melin neu-ddwy yn cael gweithio, a hyny rvw ddiwrnol neu ddau yn yr wythnos. Y maeglowyr y lie nchod yn cael gweithio yn fwy ey- adn iia'r haiarnweithwyr, yn gymamt a bod rawy- atrif y glo a godir yn cael ei allforio.

>#. -• HEBTHYR T^pFlL. Qwael ydyw sefyllfa y neillduol y gloieydd a orphwyssnt ar weithio i'r gweithian haiarn, y rhai na wtithiant ond rhyw dri diwrnod yn yr, wythnos. Hvn, am hyny yw Sefyllfa yr boli lofeydd yn y gymydogaeth aQ nid oes argoel am welliant buan. Araf yw y d', 'OnL gweit^li^dd ^feiia-a* ond y mae gan yt melinau be^t amser cfp. gweithio allan yr gwel. io archebion sydd ar law. Cawn fod owmni- an y Midland, Great Western, ac ereill, wed' gosodarchebion yn nwyla n Ffirms Cymreig.

PFOBIST 0 DEAN Cawn fod masnach lo y Le nohod o ran y prisosdd, yn dangos tebygolrwydd mawr Fr hyn ydoeld yn yr amseroedd llwydd- ianns. Y mae y glofeydd, gydag an eithriad, yn gweithio amser 11awn drwy ddyffryn Ciderford. Cawn fod bywiog- rwydd neillduol drw 7 wahanol adranan y fasnach lo yn y Fforest. Cawn fod y Mri. Edwin Gratham a Simon Benett. yn myned i saddo pwll i'r mesnran isaf, lie y credir fod haenau da o'r glo ager goreu. Nid oes un cyfnewidiad wedi c/meryd lie yn y prisoeid nag yn y fasnaoh haiarn; ac y mae cangen y llestri celid yr Ull.

ABERDAR A'R RHOKDDA. Araf ar y C|fan yd^w sefyllfa fasnaohol y lleoedd nchod4 a meistri a gweith- wyr y Cymer heb ddyfod i ddealldwriaeth hyd yma. Y mae lie i ofni nad yw y oyf. eiilion hyn wedi cael y sylw dyladwy genych fel eu cydweithwyr, ac nad oes ond yohydig gynorthwy yn dylifo i'w trysorfa. Yr ydym wedi dadleu yr achos yn ddigon eglur, ac mewn ffordd mor deg tel nad oes neb hyd yma wedi beiddio ein amnea. Yr ydym felly wedi gwnead ein rhan iddynt, ac tyn dysgwyl i chwithaa wneud eich rhan chwithau.

ABERTAWE. Nid oes ond ychydig i'w hysbysu yr I wythnos hon mewn perthynas a masnach leol y rhanbarth hwn. Nid yma yn unig ychwaith, ond drwy cymoedd y Tawy, y Nedd, Llanelli, a ChaefyrdJin-yr holt yn teimlo yn eithafol oddiwrth fasnach ddir- wasgeiig. Gwaith dor Glandwr ydyw yr nnig faa y gellir dysgwyl fod tipyn o fywiogrwrdd yn ganfyddaiwy. Nld yw Z, y fasnach alean mor bell ag y mae a .no'r g weithwyr, wedi gwella dim, Nid oedd yr wythnos ddiweddaf yr un galwad am batentfuel. Fe grnyddodd y galwad am lo ychydig yn ystod yr wythnos, ond y mae y fat i orlawnder o hono, fel nad oes genym yr na g >ba th am welei g veil pris am dano. Clywsjm fod yma gwmni o weithwyr ag sydd weii bod am y ddwy flynedd ddiweddaf yn chwilio am haen o'r trJ'svr da taag ardal y Cwm Bach, ao yn y diweld wedi ei chael. Cafoid amynedd ei pherfliith waith, ac fod haw y diwyd i gytoethogi.' Gjbeithiwn fod i'r rhai hyn wobr am en gwaith. tl

GLOFA DYFFRYN CANOL, .I ABERDAR. Derbyniasom ni, pwyllgor y lofa tchod, gyhuddiad oddiwrth un o'a cydweithwyr yn Mr. Leigh, meddyg y lofa, o esgauloa- dod o weinydau arno pan yn glaf. Wedi clywed y cyhuddiad gan yr achwynwr, a chael ychydig siarad ar yr achos, penderf wyd anfon gwybodaeth i Dr. Leigh o'r hyat fig oedd yn cael ei ddwyn yn ei erbyn, tà nghyd a rhoddi cyfleusdra iddo i amddiffya ei hun, i'r hyn yr ymfoddlonodd, ac yn dra diolchgar am y cyfleusdra. Yna penderfyn> wyd galw eyfarfod neillduol prydnawn dydd Gwener diweddaf er cael tyatiolaethau oV ddwy ochr. Cafwyd tystiolaethau o blaidy cyhuddwr, ac yna daeth Dr. Leigh ya mlacn ramddiffyn ei hun. Wedi clywed y cyhudii iad a'r amddiffyniad, ymaeiudoodd y pleid* iau o'r ystafell er mantais i'r pwyflgor^fw fyrio barn ar yr achos, a hyny yn unol a chyfiawnder, mor belled ae oedd yn dn gallu. Wedi ystyriaeth bwyllog ar y m;»tM yroeddem yn unfrydol o'r f im fod Dr.* txei^ yn hollol rydd o r hyn a ddygwyd yu a erbyn, a'n bod ni yn ei yatyriedi yn un:fit meddygon ffyddlonaf yn y cymydogaethaaj ac hefyd ein bod yn ystyried ymddygia^i y meddyg a anfonodd y bill i'r hwn a gyhuddai Dr. Leigh yn hollol anghyfeillgar i Mr. Leigh. T. THOMAS (Gwron Dar), Cadeirydd. MORGAN LEWIS. ISAAC PARRY. S WH. GRIFFITHS. JONATHAN RENaL DAVID EVANS. JOHN BoWEN. Y¥F HENRY ROBERTS. WM. JENKINS. THOMAS JAMES. •

')'111 CYMER—MESMERIAETH. Yr wythnos ddiweddaf cawsom y dyddor- deb a'r adeiladaeth yn y lie hwn o gael gweled a chlywed Mr. D. Williams, Moum. tain Aib, yn myned trwy ei arddango^iadm Mes ueryd lol, nea allu yn ewyllys, ah ay am be-lair noson. Nid yn unig fe rodd »ddl Mr. Williams foddlonrwydd mawr i'r gwydd- fodolion yn yr arddangosiadiu a'r anercfr- iadau, ond d^allwn hefyd ei fod wedi gwnbttdl Swellh id ne lldu >1 ar fraich un Hencyn yu j- e, yr hwn wellhad, pei wedi ei gyflawni gaa unrhyw ddyeithrddyn, ni fu sai digon o gantaol a cnyh )eidi arno. Y maa M". Wil- liams yn G ymro glin gloyw, acjyn mynedl trwy y cwbl yo ejlur, g m esbonio yr oil wrth fyned fhig ido. Peth arall inewa cy-- sylltiai a'r arddangosiadau hyn ydyw, fod yr holl elw yn myned aty glowyr hyny *ydd ar strike yn awr yn y Cimer, y rhai y mae yn ofiius dweyd sydd yn ymladd brwydr dros eu cydweithwyr yn gyffradinol, ond heb gael eu cefnogi vn.deilwng gan y cyfryifc. Deall wn fod Mr. Willi ms yn meddwi yi(^ weled a pbob eymyd jgaeth yn y cwm a go- b-ithiwn y derbynia y gefnogaeth a deilyi^ efe ei achos teilwng y mae yr elw yn myned ato.

TREBANOS. Nos Sadwrn, y 26ain cynfisol, cynaliwyd cyfarfod cystidleuol yn ysgoliy y lis u ihod^ dan lywyd iÏaetll y deheuig Mr. D. E. R ch- ards, Trebanos. Oanwyd a datllenPfyl am- ryw ddarnau heb fod yn gystadleuol. Beirn- iady canu oedd Mr. E. Hopkins, C. ^igo^fn- yparc, a'r adro id, dar lien, a'r dadleu oedd Mr. L. Hopkins, y rhai a waaethant ea gwaith yn ginoaoladwy. Am ddarliea ar,y prydeninwydjMn P. Davies, Rhyd/fro, a W. EtI ward. Trebanog. Canu ton ar y pryd gan LI. Jones, Pontardawe. Am y d isdl oreu ar v pryd, testyn, 'Yr aradr a'r ho;ed,* gan W. Williams a D. Bevan, Trebanos. Am adro id Y M.ilwr Trancedig gan D. D i vies, Gwernllwyn. Diwedd wyd trwy ga IU C&a A chyjgan gan Mfer. J. Evans, Dynevor Arms, Pontard two, ac aeth pawb adref wedi ea llwyr foddloni.-W. W. THOMAS.

———————————— Danedd Erillib.—Rhoddwyd gorohym* ym, yn amser Edward y Chwechfed, am ddwyn i mewn holl ddanedd St. Apoto na,y rhai a ddvgid oddiamgylch gan y bobt or gwellaa y admodd ac yr oeddynt mor lluosog tel y pwyseat yn agos i dynelL Mae gan enllib gynifer o ddanedd n. a faasai gan Abolia, pe efe a biaa yr holl weddillion hyn mewn gwirionedd.

AUTUMN AND WINTER FASHIONS. H. LEWIS'S SHOW-ROOMS WILL BE OPENED On Tuesday next, 22nd inst. 11, COMMERCIAL PLACE, ABERDAR^ CERlJDORIAETH NEWYDD,; CYHOEDDIEDIG GAN L JONES, TREHERBERT. Yr Arglwydd yw fy Mogail" (J. Tho* mas). 4c. 4..) G-O^pbwyBgan," er oof sm Iouar Gwyllt^ Mynyddcg, a'r Goheb/dd, (E. S. Bugbee). 4?, j. Pebyll yr A'glwydd (Dt. Par/y), «ol-fl» (D Pbrry), 1-c. 5 ART UNION PONTAMAN. J » Mae y d awing wedi cael ei ohirio o Awsfe 2j2ain hyd Tichwedd 22am, a'r rheawm hyny yw diofalwch rhai o'r gwerthwyr tocyu-! au.