Tarian Y Gweithiwr

LLANELLI. Tabernacl. — Cynaliodd cynulleidfa barchus a gweithgar y capsl uchod ei chy'arfod haner-btynvddol dyddiau Sul a Llun, y 14eg a'r ISfed cyfiaol. Pre- gethwyd gan y Parch. S. James, Nefyn, swydd G.ier-arf-m W. Davies, Llan- deilo; a M. A. LePla, Llanelli. Cafwyd pregethau c .rapus a dylanwadol, a chy- a 1 u«LA., IX/* atwyddion eg m' o foddlonrwydd Dayr ar yr oIL I Cltpel y Doclo. -Nos Fawrth, yr 16gg o'r mis h',vl!, cyaaliwyd cyngherdd ya v cspel uefcod: o dan nawdd y cyfaill Hr. T. Williams (Eos Dyffryn), a chyf- eillia chyf^i losiu o'r 11a hwn. C,.jn- wyd amryw dcUimu yn swynol gan y gwaaanol bersonaa. Gari fod yr hin mor a-icymunol, a chyfarfodydd mewn ma! au e ein, ni ddaeth cynifer ag a daysgwyli ? yn n hyd. Yr elw at gy- northwyo Eas Dyffryo, yr hwn sydd yn delhyn addysjr gerddorol-yn y Brif Ys- gol ya Lluudain. Athenceum.—Ar yr un noson, cynal- iwyd c farfod gan wahanol weinidogion parchus yr efongyl yn y lie uchod. Teetyn eu hymd iyddan ydoedd .Dad- gysylltif I yr Eglwys oddiwrth y Wlad- wriaetb, C=ifwvd areithiau brwdfrydig ganbr Thorn s Tj'erpwl; a'r Parchn. J. Jenkin B own, Bi-miagham; T. Da- vies, Siloah; T. Johns, Capel Als; J. Rowlands, Moriah, Ac. Cymerwyd y J^ir gan Mr. Jones, Caeffair, yr hwn yn fedrus. Yr oedd yr o wrandawyr astnd. tr areithwyr y .11 7n Jg tBs. ope, yson igaia fwra-

SARON, TREWILLIAM. Cynaliodd Ysgol Sabothol y capel uohod gy far fod adroddiadol a cherddorol COB Lun, Ionawr 15fed. Ymddangosai y plattt yn hynod ddestlas, llawen, a boddlongar, a chafwyd amryw adrodd. iadau a chanu hynod chwaethus, dyddor- ol, ac adeiladol, ac yr oedd yr holl ddarnaa yn deilwng o dy Dduw. Hawdd oedd canfod mai amean yr holl gyfarfod oedd coethi chwaeth, dyrchafu moesau, a ehrefyddoli caionau y to ieuanc. Par. haed yr eglwys weithgar a llwyddianua hon yn ei hymdrechion yn y cyfeiriad hwn.—J. T. DAVIES.

1'1 YSTALYFERA. Nos Sadwrn, Ionawr 20, cynaliwyd un o'r Darlleniadan Oeiniog yn nghapel Soar. Llywyddwyd gan Mr. W. Davies. Cymerwyd rhan yn y cyfarfod gan y brodyr canlynol:—H. Jones, W. Mor- gan, E. Evans, S. Davies, R. Hutchings,- E. Nicholas M. Griffiths, M. Alexander' Beirniadwyd ar y testynan eystadlenol gan Eos Dyfed, S. Williams, W. Davies, a H. Jones.-G. B

Nos Lun, y 15fed cyfisol, cynaliwyd cyfarfod yn y Pontardawe Inn, i'r dy- ben o drefnu y mesurau goren tuag at ddwyn y mudiad teilwng dan sylw i weithrediad anrhydeddus. I aeth y frawdoliaeth hawddgar a brwdfrydig yn Dghyd yn bryd!awn, a ffurfiwyd pwyllgor yn cynwys y dyngarwyr, y llenorion, y beirdd, a'r cerddorion can- lynol :—Mri. J. G. Evans, T. Lewis, a H. John, Pontardawe; J. Thomas, Rhydyfro; T. Jones, Craigtrebanos; R Roberts, W. Jones, J. Howells, a J. R. Lewis, Alltwen; Ap Llewelyn, Allt- wenydd, Glan Carnant, Alaw Meudwy, Llew'r Dyffryn, Gwilym Cynwyl, &o. Llywyddwyd y cyfarfod gan Alaw Mendwy, ac wedi penodi Gwilym Cyn- wyl yn ysgrifeaydd, a Mr. J. R. Lewis, Tanygraig yn drysorydd, penderfynwyd yn mhlith amryw bethau ereill fod y gyngherdd i'w chynal tua chanol mis Mawrth nesaf, ac mai nos Lun, y 29a.in cyfisol, y bydd y pwyllgor "yn cyfar. fod elO, yn yr un lie, pryd y dysgwylir lluaws o edmygwyr y cyfaill hir gys. tuddiedig yn bresenol. Dengys gwir ddyngarwch ei hun, Did mown geiriau yn unig, eithr mewn gweithredoedd hefyd; ac y mae ffyniant a fEawd yn ymddibynu aregwyddor bur, calon bar- od, a braish gref.—CYTAILI.

DOWLAIS. Cynaliwyd darlleniadau ceiniog yn nghapel y Wesleyaid yma nos Sadwrn, yr 20fed cyfisol, o dan lywyddiaeth Mr. David James. Cymerwyd rhan yn y cyfarfod fel cantorion gan Mri.W. Bowen E Davies, W. Jones, D. 0. Evans. W. P. Evans, a J. Jatties. Yi uilrudd-fryv oetid- yrt Mri. W Ballard, L. Lewis, James T. James, W. Whitby, D. Davies, J. James, W. Thomas, a Miss Mary Davies. Am ganu I Beth fydd y cynhauaf draw,' rhan- wyd y wobr rhwng Mri. D. O. Evats a W. J. Evar s. Am ddadleu yn fyrfyr cip- iodd Amddiffynwr a'i gyfaill y wobr. Am areithio yn oreu ar Gedrwydd Li. banus' aeth Mr. J. Marshall a'r dorch. Am dda-llen darn o gerddoriaeth ar y pryd, cipiodd Mr. D. O. Evans y llawryf. Cafwyd cyfarfod difyrus ac addysgiadol iawn. Deallwn fod y cyfeillion y Wes. leyaid yn Iwriadu cynal cyfarfodydd o'r naturyma bob nos Sadwrn hyd ddiweid Mawrth. BRoDoR 0 BETHANIA.

PENTYRCH. Y NOS o'r blaen cawsom y pleser o glyw- ed Mr. William Abraham (Mabon) yn traddodi anerchiad ar Undeb, a'r an gen- rheidrwydd am dano yn mhlith glowyr Deheudir Cymru. Dywedai mai eithr- iad i'r rheol yn mhob man, tu allan i rwymau cymdeithas, yw cael y naill ddyn yn gwneuthur i arall fel y carai i arall wneuthar iddo ef; ac yn gymaint a bod llwyddiant glowyr Cymru yn ym- ddibynu ar ein hymddiried yn ein gilydd, a'n cydweithrediad an gilydd, fod Undeb yn anhebgorol i'n llwyddiant. ( Cafwyd anerchiad gwir dda, a phender. fynwyd agor cyfrinfa ar unwaith.—J. L. i tiard

AT Y BEIRDD. ./feiried ein oyfeillion y Beirdd ea hoi Gyfansoddiadau Barddonol ynymodd ac i'r oyfeiriad canlynol MR. D. W. JONES, (Dafydd Morganwg), Hirwaun.

Y LLOSGFYNYDD. Y mynydd ardduaol, dan diwyfol delaidion, i Fel twaw o flodau dihafal eu llan Ardderchog dwr natur-cblwareufwrdd i'r ohwa- Tr/sorfa odidog, (fyfoethog i ddyn; (o n, Ond teyrny mynyddoedd yw'r uthrol losgfynydd, Arddelwa ogoniant oadernid yn flfraw Arutliredd arwisga yn faatell yablenydd, A'i danllyd deyrnaaiad a deimlir mewn b raw! s Arayllu yn nghysgod tywyllwoh mewn symledd Y nos sy'n llesmeiriol yn nghwmni'y aer, Pryd hyn mae'r llosgfynydd yn anterth ei fawr- edd Yn golofn ddigymhar o allu ein Ner; Uit! clywch y rhoadaa cynbyrfaa, dychrynllyd, 0 fawn ei goluddion mae dinjatr yn troi, Oad eilwaith mae'n tynu ei anadl am enyd, O'igrombil berwedig mae'r fflamau yn flfoi Mor dawel ar brydiau, fel cawr mae yn cyagu, Yn araf anadla, ond cadarn ei north; Ni welir, ni theimlir fod dinystr rn llfchu 0 /ewe ymysgaroedd y mj nydd m iwr oerth Mae'r dyfroedd yn gwrido wrth wel'd ei ogon- iant, Cymylau ymwisgant mewn porphor diludd Ond Ah! mae'n rhagrithio dan glog o urddun- ianr 1 erch ysglyfaetfaa yn nghanol y nudd! Mae creigian'r llosgfynydd drwy'r nwyou enynol Yn holltia tbod,fi yn angherdd y g Ores; Ar brydiau Jan wasgfa'r elfetan dioystriol Drwy 'i erch ymysgaroedd ddilynaat ya rhea tthy gyfyng yw dyfader y mynydd aruttrol, Dirgryna'i waelodion yn mhoethder y gwyn, With archiad deddf Natur chwyrnella'n arswyd- ol Glafoetion gordanllyd a'r ddaear a gryn Y fflamian eiriaswyllt ytn&Mfchant,— ymaaeth- ant Drwy'r murllwch caddngol sy'n esgyn i'r nen* Ymgihant i'rentrych o'royfwng,—troellant— Seirff tanllyd' y dyfnd.r sy'n hofran uwch ben: Yr hylif llosgfaol a dardd o'i goluddion A areigla dros ruddiau y mynydd i lawr; Mae dagrau'r llosgfynyc d yn Uifo fel afon 0 waed ymysgaroedd y mynydd bob aw r! Ai odyn fawr Natur drwy oesau y ddaear Y saif y llosgfynydd, neu lynclyn mawr certh, Lie mae rhedwelyau'r poeth haenau yn darpar Agorfa i'r nwyon i ffoi yn en nerth! Rhag dinystr in daear yn angherdd y gwynias, Rhyddhad or caethgelloedd a ry dd i bob fflam, A ffroengoll y mynydd fal simnai fawr eirias Sydd gyfrwng ardderchog i'r nwy roddi Ham Y lludw a hyrddir i'r entrych fel cwmwl, A'r golosg toddedig fel polau o dan, Yn fyrdd drwy'r awyrgylch sy'n dath'u y nifwl,! Ael ser amrywliwiog yn llu arwahan; Goruwehy dyfnderoedd yn brydferth troellant, Ond eilwaith disgynant i'r mynvdd fel byllt, A thrwst eu disgyniad trwy'r gwledydd adsein- iant Fel myrdd o fagnelau ollyngir yn wyllt. Mae'r mynydd fel tawdd-dy gan Natur drwy'r oesau Yn puro'r elfenau a'u cadw yn lan Cynhyrfa'n aruthrol, eyfoga raiadrau, 0 ganol ei grugdardd daw afon o dan Gorchuddiodd ddinasoedd odan ei gromenau, A myrdd o'r trigolion a gladdwyd yn fyw Yn golofn o'u diaystr drwy'r holl genedlaethau Fe saif y llosgfynydd i holl ddynolryw. Nid uffern y ddaear yw'r synfawr losgfynydd, Yn ol traddodiadau coegdybiau y byd Na, na, medd gwi ionedd, a rbeswm athronydd, Rhyw fawr wyntylliedydd yw'n gweithio o hyd; Mae Nstur mor ddwyfol yn cario'i flfyrdd allan, > Dylonif yabrydoedd athronwyr a beirdd; Y priodoleddaua deddfliu pur aniin, Morwynion y Crewr y'nt wisgwyd y u heirdd Daw'r Iloer ar ei chwylfa a'i chwnaallt hardd lachar, Y ser s] dd yn dilyn pob un wrth ei rhyw, Yr baul a ymguddia i'r teulu mawr hawddgar Gael «wel'd y llosgfynydd yn datg»n am Dduw • 0 fawr arddbngosiad o aUu. r Creawdwr A geir ar amgylcboedd y ddaear i gyd Mae mawredd doetiineb y Penllywodraethwr Yn wregys anfeidrol o amgylch y bvd Caetffili. CENTDD.

LLINELLAU Ar enedigaeth merch Camelian, Pontypridd. 'Roedd pawb yn llesg.< Pan anwyd genetix fechan Carn, Ei chanwvd clych, nos siglo sarn Hen Graig-yr-hesg. Ond canodd Taf Ei new) dd enedigol gac Wrth lithro trwy y dyffryn glan Rhodd odlau braf. A chanai'r chwa, Yr oedd yn gystadleuaeth frwd; Cynghanedd lifai'n bataidd ffrwd Drwy anian dda. Ond Awen well A gnrai'r Chwa a'r Afon fad— Ar dro fel hwn mae Awen Tad Ya cure mhetl! Ond awen well A gurodd eto'i awen ef; Englynai Eng^l pur y Nef Ar gantau bydoedd pel] Houo DDV.

Yn awr yn barod, pris Swllt, Y FFRAETHEBYDD;" Neu GYMHORTH I CHWERTHIN; Sef casgliad oPfraethebau ac Ystoriau Difyras, wedi eu casglu, eu dethol, a'u cyfieithu gan D. L. JONES [CYNAIAW.] Dymunol, ddoniol, ddyddanydd,—a gwledd I'n gwlad yw'r "iFfraethebydd ;'T Difyrion amrywioiWhydd, Er lIoniant i'r darllenydd. Ynddo oeir rhad gy&iriau—i wella Pob gwallus feddyliau Yfwn hedd wrth gvd-fwyuhau F.i lawnion dudaleriau.-C. G). LLWCHWA Anfoner pob archebiun i D. L. Jones [Oynalaw], Printer & Publisher, Briton iTerry, Gltun. Tra Mor tra Brython.' BETHESDA, ABERCWMBOY. Bydded hysbys y oynelir Eisteddfol yn y capel uchod ar yr ail o Ebrill [Llun y Pisol, prya y gwobrwir yr ymgeirwyr hnddu^ol mewn Can- iadaeth, Barddoniaeth, Rhyddiaeth, Celfyddyd- waith. ao Adrodd. PRIF DDARN CORAWL. 4 Their Sound is gone out,' o'r Messiah • • ..70S A Phunt i'r Arweinydd. Beirniad y Gerddoriaeth,- Y programmes i'w cael gan yr Ysgrifenydd am y pris arferol, trwy y post, ceiniog a dimai. —HIUAM JAMES. Ysg., Llewelyn's row, Cap Coch, Aberdare. GWELLHAO BUAN ODDIWBffB BESWOH &0 AWVYDI lw OB ydyoh yn dyoddef nos a dydd oddiwrth beswoh poenue, ac o'r braidd yn anallnog i siacad. oerdded, luna anadla, dylech ddefnyddiq WILLIAMS' BALSAM OF HONEY At Beswoh hen Anwyd, Byrder Anadl, Crygni Poeri Gwaed, Croup, Influenza, Darfodedigaetk &o., &o. Y mae rhagoriaethau neillduol y Balaam yn ei effeithian isonsol yn rhyddhan orynhoad yn y llwnc, yn galluogi y claf i boeri yn rhydd, 80 anadlu gyda rhwyddineb tra yn gorwedd. Y mae yn gwellhan y doluriau a deimly bob amug yn y fynweø oddiwrth beswoh parhaus a thrwm, ao wedi ei gymeryd bydd i'r dyoddefydd fwyn- han beudithion owsg eemwyth. Mae yn rhoi gwaredigaeth lwyr o'r diflyg anadl a rhyddhad o'r peswoh sydd yn ei ganlyn. Rhag peswoh, anwyd, &c., y mae y fedayginiaeth oreu yn hawdd ei gymeryd ao yn hynod am ei effeithiaa iaohaol buan. Iaohaol buan. Bydded i'r cyfeillion hyny sydd yn ymofyn am Williams's Patent Balsam of Honey," edrych ar label, ar yr hwn y mae owoh gwenyn;" M nid oes neb arall ag ef ond Williams. Hefyd, y mae wedi cael ei gofrestru a stamp llywodr- aeth arno. Bydded iddynt dalu sylw manwl i'r uchod, gan fod rhai personau neu gilydd In gwerthu nwydd arall fel y cyfryw. TYSTIOLAETHAU. tTtoeUhad oddiwrth Beswoh a JHffyg Anadl. Anwyl Syr, — Dyoddefais lawer oddiwrth ddoluriau y gwddf a'r fynwee. Pan y olywab gan gyfaill am eioh Balsam of Honey, pryn- ais gostrelaid o hono, ao y mae's hyftydwoh genyf eich hysbysu i mi gael gwellhad llwyr a baan. Yr eiddooh yn barohM,—J PEBK.XW» Pianist, Cwmbach. Gwllhad oddiwrth y Group. Llanelly. Garedig Syr, — Da genyf aUu dweyd i'oh Bottom of Honey aohub bywyd fy mhlentyn, yr hon oedd ar y pryd yn dyoddef oddiwrth y C'roup. Cafodd lawer o esmwythad drwy y ddos gyntaf, ao y mae eioh meddyginiaeth wedi ei hollol iaohau. Cynghorwn rhieni yn neiU dnol i'w gadw bob amser wrth law. Yr eiddoSb yn ddMchgar,—JoKN SHIPTON. y Freeh Goeh a Fhesweh Pomua. > f 36, Harriet street, Trecynon. Syr,- Y mae eioh Balsam of Honey wedi bod yn effeithiol iawn yn fy nheulu: yr oedd fy mhlentyn yn glaf iawn yn y freoh goch ao yn rhy wanaidd i beaychu, rhoddai un doe o'oh Balsam gwerthfawr iddo esmwythad buan. ao y mae yn awr yn berffaith iach. Gorphwysaf yr eiddoch,—THOMAS MALLET. (Copy.) Y Parch. J. Morris. Abertawe, a darawjd a pbeswch tost, yr hwn a barhaodd yn ddiataThm oriau, a methai cael dim er ei atal, ao nis gallaf siarad chwaith; ond wedi iddo gymeryd dogn o C! Wiliiams Balsam of Honey," oafodd esmwyth- ad uniongyrchol. Darfyddodd y peswch ar un- waith, ao ni ddychwelodd. (Copy.) Anwyl S.rr,- Yohydig amaer yn ol, bum yn dyoddef oddiwrth anwyd a ohrygni yn yr adeg y oymhellwyd fi gan wahanol dystiolaethau i rei prawf i'ch meddyginiaeth werthfawr a rhin- weddol, a adusbyddir wrth yr enw Patent Bjat- sam of Honey." Prynais gostrelaid o hono, Rd nyddiais ef, ao ni chefais aohos i adifaehau-. Gwnaeth i mi lea mawr, a dywedaf wrth swill fyddo yn dyoddef felly, dos a gwna yr un modd. Yr eiddooh yn serchog,—REV. J. EVANS, Qwm- dare. Ar werth mewn oostrelau, Is. lie.. Its. 80.. gan bob Fferyllydd. Darpcuredig yn onig gan D. WILLIAMS, Fferyllydd, Gadlys, Aberdar. MEDDYGINIAETH LYSIEUOL DARGANFYDDIAD NEWYDD. PELENI CASTOR OIL WILLIAMS. Lj Cyfrifir y pelani uchod y feddygiaeth oreu alian ac y mae eu gwerthfawrogrwydd yn fwy na'n olod. Ystyrir hwynt hefyd gan y galln meddit ygol yn rhagori ar unrhyw beth sydd allan. Ymaent yn gweithredu m:ir esmwytn a diboen fel y gellir eu cymeryd gyds dyogelwch, ao y mae ynddynt nerth rhyfeddol i leddfu anhwyl- derau yr Afu, y Cylla, a'r cyneddfau treuliadol, a thrwy hyny yn symud ymaith y Gwynt, Chwyddiadan, Lloegfa yn y Cylla, Cur yn yPfcn, Dwfr Poeth, bias annymunol yn y Genau, Gor- guriad y Galon, y Pile a'r Gravel, a theimlad o lawnder ar ol bwyta. Y maent hefyd yn feddyginaeth anmhrisiadwy i fenywod, gan eu bod yr un yn eu heffeithiau a ohastor oil, ond yn llawer htwddaeh i'w cymeryd Er dyogelwoh, ooBMoh fod stamp y llywodr- aeth ar bob blyohaid: heb hyny, ni fydd yn gywir. Ar werth mewn blychau Is. 1 Jc. yr un gan bob fferyllydd, nen drwy y post oddiwrth y per- Chenog am 16 stamp. Perohenog D. WILLIAMS, Dispensing Chemist. Gadlys, Aberdare. Danfonir y Dwfr bob wythnos i Dr. CyfTwIL DAYIES, yr hwn aydd yn sefydledig er ya 10 mlynedd. v IBONMONGEEY. CHARLES BEES, Ironmonger, Aberdare, has. a vacancy for a respectable well- educated YOUTH as an apprentice. 39